Dünya’nın Yıllık Hareketi ve Sonuçları
Dünya, kendi ekseni etrafındaki günlük dönüşünü sürdürürken, bir yandan da Güneş’in çevresinde dolanır. Dünya, Güneş etrafındaki dönüşünü elips şeklindeki bir yörünge üzerinde 365 gün 6 saatte tamamlar. Bu harekete takvim yılı veya güneş yılı denir. Dünya, 939 milyon km lik yörüngesi üzerinde saatte 108 bin km. hızla hareket eder.
NOT: 1 yıl 365 gün 6 saattir. 4 yılda bir, bu 6 saat toplanarak (4×6=24 saat) 1 gün elde edilir. Bu günün eklendiği yıla artık yıl denir. Artık yıl, diğer yıllardan farklı olarak 366 gündür. Bu yıllarda (4’ün katı olan yıllar; 2016, 2020, 2024 vb.) şubat ayı 29 gün sürer ve o güne de artık gün denir.
Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığı sabit değildir. Bazen yaklaşırken, bazen uzaklaşır. Bunun nedeni, Dünya yörüngesinin elips şeklinde olmasıdır. Dünya’nın Güneş’e en yakın olduğu 3 Ocak tarihine Perihel (Günberi) denir. Dünya’nın Güneş’ten en uzak olduğu 4 Temmuz tarihine ise Afel (Günöte) denir.
Yörüngenin Elips Şeklinde Olmasının Sonuçları
• Dünya, 3 Ocak’ta (günberi veya perihel) Güneş’e en yakın konumda; 4 Temmuz’da da (günöte veya aphel) en uzak konumdadır. Bu durum, Dünya ile Güneş arasındaki çekim kuvvetini etkiler.
• Dünya’nın yörüngesindeki hızı değişir. Hız, 3 Ocak’a yakın tarihlerde artarken 4 Temmuz’a yakın tarihlerde ise azalır.
• Şubat ayı 28 gün sürer.
• Eylül ekinoksu 2 gün gecikmeyle 23 Eylül’de gerçekleşir.
• Yarım kürelerde mevsim süreleri farklı olur (Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi daha uzun yaşanır).
NOT: Dünya’nın Güneş’e belli tarihlerde yakınlaşıp uzaklaşması sıcaklıkları belirgin olarak etkilemez. Mevsimlik sıcaklık farkını etkileyen temel faktör Güneş ışınlarının yere düşme açısıdır.
Dünya’nın Yıllık Hareketi ve Eksen Eğikliğinin Sonuçları
• Güneş ışınlarının bir noktaya düşme açısı yıl içinde değişir.
• Sıcaklık değerleri yıl içinde değişir.
• Cisimlerin gölge boyları yıl içinde değişir.
• Aydınlanma çemberi yıl içinde kutup daireleri ile kutup noktaları arasında yer değiştirir.
• Matematiksel (meteorolojik) mevsimler oluşur.
• Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimler yaşanır.
• Yıl boyunca öğle vakti Güneş’in ufuk düzlemi üzerindeki yükseltisi değişir.
• Güneşin doğuş ve batış saati ile doğduğu ve battığı yer yıl içinde değişir.
• Muson rüzgârları oluşur.
• Gece-gündüz süreleri yıl içinde değişir.
• Güneş ışınlarının atmosferdeki tutulma oranı yıl içinde değişir.
• Matematik iklim kuşakları oluşur.
NOT: Dünya’nın yarısının aydınlık iken diğer yarısının karanlık olması Dünya’nın şeklinin, gece-gündüzün birbirini izlemesi Dünya’nın günlük hareketinin, gece-gündüz sürelerinin yıl içinde değişmesi de yıllık hareketin ve eksen eğikliğinin bir sonucudur.
Dünya’nın Yıllık Hareketi ve Sonuçları Ders Notu PDF İçin Tıklayın.
4 Yorum
Teşekkür ederim proje ödevim için araştırma yaptım
Rica ederiz. Derslerinde başarılar dilerim.
PDF YOK MU?
Merhaba Sudenaz. En kısa zamanda konunun pdfsini ekleyeceğiz. İyi çalışmalar.